Ιστοριες της Νεας Ληδρας

Εμεγάλωσα σε μια εποχή, οι δρόμοι ήταν σχεδόν ακίνδυνοι ττζαι οι ανθρώποι λλιότερο φοιτσιασμένοι. Τα σπίθκια της γειτονιάς μου, χαμηλοτάβανες, μονοκατοικίες, χωρίς πεζοδρόμια. Με αυλές γεμάτες δεντρά, φκιόρα σε γλάστρες ττζαι ττέλλενους φράκτες.

Νεαρές οικογένειες, που εκατεβήκαν μετά τον πόλεμο στες πόλεις για να δοκιμάσουν μια άλλη ζωή, εκτός του χωραφκιού τζαι της φάρμας, εφέραν συνήθειες που δύσκολα βρίσκεις σήμερα. Εφυτεύκαν χόρτα για να έχουν να κόφκουν στην σαλάτα, κάποιοι εδιατηρούσαν γουμάες με όρνιθες ή σιοιροκούνελλα τζαι κουνέλλια. Οι παραπάνω εκάμναν πολλά κοπελλούθκια.

Έτσι λόγω των συμπτώσεων που έφερε η εξέλιξη της Κυπριακής κοινωνίας, εμεγάλωσα σε μια γειτονιά με πολλούς μιτσιούς, σχετικά συνομήλικους. Τα απογεύματα, που εφκένναμε να παίξουμε στα χωράφκια της γειτονιάς μας, εδημιουργούσαμε πανζουρλισμό, παναύρι.

Καμιά δεκαρκά ροκόλοι, εμεγαλώσαμε μαζί, εγινήκαμε έφηβοι μαζί. Μαζί εδοκιμάσαμε τσιάρο τζαι φυσικά, την ίδια εποχή αρκέψαμε να συναρπαζόμαστε που τα στήθη των κορούων γυρώ μας τζαι να πειράζουμε τες μιτσιές που εφκαίνναν για περίπατο. Οι ορμόνες μας εφτάσαν στην ακμή τους, το ίδιο καιρό.

Τα πράματα ήταν πιο δύσκολα τότε, εν υπήρχε ίντερνετ ούτε συνδρομιτική τηλεόραση. Το γυμνό που είχαμε, ήταν κανένα βυζί που έφευκε της Καρυοφυλιάς στα «Βαμένα κόκκινα μαλιά». Πολλά πράματα, εκατοικούσαν στα όρια της φαντασίας μας. Οι τρόποι να ξεδώσουμε, περιορισμένοι. Ίσως να ήταν πιο ρομαντικά τότε.

Όπως τζαι να έσιει, ο Αντώνης, ήταν ο πιο μεγάλος μας. Ετύγχεννε σεβασμού τζαι απεριόριστου θαυμασμού στην παρέα. Έτσι, η ανακοίνωση που μας έκαμε λλίες μέρες πριν να κλείσει τα 17α του γενέθλια, ήταν κοσμογονικής σημασίας.

Εμαζεφτήκαμε κάτω που το καλάθι του μπάσκετ τζαι εκάτσαμε χαμέ. «Κοπέλλια, την άλλη εβδομάδα κλείω 17», είπε μας. «Στο βίτεοκλαπ, στην Παλλουρκώτισσα, έσιει μια κασέττα που έσιει όριο 17 τζαι πάνω. Μπορεί να μέννεν πορνό, αλλά, για να έσιει όριο 17 σίουρα εννα εν κάτι παρόμοιο».

Στα αυτιά μας ακούστηκε απίστευτο, πολλά καλό για εν αληθινό. Ττζαι όμως, με δέκα σελίνια τζαι μια βόλτα με τα ποδήλατα σε λλίες μέρες θα εμπορούσαμε να κάτσουμε να δούμε ταινία, που ίσως να έδιχνε τιτσίρες, για πάνω που 2 δευτερόλεπτα.

Τα λεφτά εμαζευτήκαν πριν να σκεφτούμε οτιδήποτε άλλο. Σελίνι, σελίνι μέσα σε ένα απόγευμα εμαζέψαμε μια λίρα. Αρκετα για νοικιάσουμε την κασέττα, αλλά τζαι για να νοικιάσουμε δεύτερη αν ο Αντώνης έβρισκε καμιά άλλη που να μεν επρόσεξε την προηγούμενη φορά.

Είχαμε λοιπόν καταστρώσει ένα απλό αλλά εντυπωσιακά αποτελεσματικό σχέδιο. Το μόνο που έμενε ήταν να περιμένουμε τα γενέθλια του Αντώνη. Επεριμέναμε με πάθος τζαι ανυπομονησία, όπως οι κοτζιάκαρες περιμένουν τον καλό λόο το Πάσχα.

«Λοιπόν, Κύριε Γιώργο μου. Θέλω να μου βάλεις, λλία λεμόνια». Προσεκτικά, με τες άκρες των δακτύλων της έπιασε ένα μαντορίνι που την κάσια. «Εν τα Ισραηλίτικα, τούτα οξα εν ποτζείνα τα φτείρικα τα Κυπριακά;»

«Έχω εγώ σκάρτο πράμα , Μαρούλλα μου; Εν Κυπριακά τα μαντορίνια. Καθάρισε ένα, να δοκιμάσεις τζαι αν δεν γλυκάνει το δόντι σου, χαρίζω σου μια τσέντα να κάμεις χυμό». Η Μαρούλλα έσμιξε τα σιείλη της σε ένα χαμόγελο τζαι εδίκλισε πάνω στον Γιώργο όπως την κάττα την καμωματούσα. Του Γιώρκου, εσβήσαν τα μάθκια του για μια στιγμή, η καρκιά του έχασε ένα – θκύο χτύπους τζαι ένωσε την αναπνοή του να φκαίννει κελαριστά, που μέσα στο στομάσιη του.

«Αχ, Μαρούλλα» εσκέφτηκε τζαι άνοιξε την σακκούλλα να την γεμώσει λεμόνια. Που μακριά, είδε την γενέκα του που τον εζαοθώρε. Έκαμε πως εν εκαταλάβε. Που κάτω, που κάτω όμως επαρακολούθαν την που του εκόντεφκε.

«Εν τίποτε κουτσή, οξά στραβή η κοκόνα τζαι εν μπορεί να γεμώσει τες τσέντες μόνη της» είπε του μες το αυτί, σιυφτή που πάνω του με τα σιέρκα στην κόξα, όπως τον πασά του Σαραγιού. «Τωρά ήρτεν που την νυχού ρε Ελένη. Ύνταλως κάμνεις ολάν τζαι εσού, να μαλλώσω με την πελάτισσα σιόρ;»

Εξερόβηξεν η Ελένη «Πάω να σισταρίσω το ψυγείο. Έχω σου δείν, α. Όι να την αφήκεις να φύει χωρίς να πιερώσει πάλε». Ο Γιώρκος έκαμε πως εν άκουσε τζαι με το μισό του μάτι εθώρεν την που απομακρύνετουν. Με το άλλο μισό του, εθώρεν την Μαρούλλα να περιεργάζεται μισο-σιυφτή κάτι καφέδες.

Η Μαρούλλα, μια καλοστεκούμενη σαρανταπεντάρα. Ένα κομμάτι πυλός το κορμί της. Ο χρόνος ρέσσει που πάνω του τζαι χαδεύκει το, πλάθει το, σμιλεύκει του τες καμπύλες τζαι αφήνει το κάθε φορά πιο όμορφο. Μελαχρινή, σαν την κουβερτούραν του γαλάτου τζαι το στήθος της να φαίνεται στο ντεκολτέ του κλαδωτού της φουστανιού.

Ο Γιώρκος, σαν τον σιύλλο που πιάννει μαλαΐν, επροχώρησεν προς το μέρος της. Έπιασε την που την μέση τζαι εγύρισε την πάνω του. Για ένα δευτερόλεπτο, ένωσε την να αφήνεται, να μεν αντιστέκεται τζαι χωρίς να πει κουβέντα εκόλλησε τα σιείλη του πάνω στα δικά της.

Τα λλία δευτερόλεπτα που έμεινε να τον φιλά, ως τα αμματόφυλλα του, το κορμί του ούλλο επετάλλισε. Ώσπου να τον κουντήσει πίσω, να του σφυρίσει τον πάτσο μες τα αυτιά τζαι να τον αφήκει σύξυλο δίπλα που το σταντ με τα τσίπιτος να την θωρεί να ξομακρίζει.

Έκλεισε τα μάθκια του. «Αχ, Μαρούλλα», είπε. Ανοίγοντας τα, είδεν την Ελένη που τον εθώρεν, χασκιασμένη.

Μόλις είδε το μωρό η κόρη μου, επετάχτηκε κάτω τζαι εβούρησε να την ελέγξει. «Παιδάκι, παιδάκι!» εφώναξε μου, με ύφος συνεπαρμένο τζαι απορημένο, αφού εγώ δεν έδειχνα τον ίδιο ενθουσιασμό με τζείνη. Άλλωστε για μένα, ήταν ακόμα ένα μωρό. Για την κόρη μου, ήταν μια ευκαιρία για παιγνίδι τζαι γνωριμία.

Το άλλο το μωρό ήταν πιο μικρό. Επερπατούσε με την βοήθεια της μάμας του τζαι είσιεν έντονο το ύφος του, ότι ούλλα εν καινούργια τζαι εντυπωσιακά. Το ύφος που όσο περνούν τα χρόνια σβήνει που το πρόσωπο μας. Όσο πιο μικρό εν το μωρό, τόσο πιο χαρακτηριστικό τζαι το ύφος.

Στους δώδεκα μήνες, το μωρό κάμνει ένα βήμα μόνο του τζαι γυρίζει την κκελλέ του ποτζεί, ποδά να δει αν αντιλήφθηκε κανένας άλλος το κοσμογονικό γεγονός. Στους είκοσι μήνες, θωρεί ένα γατάκι τζαι φωνάζει σε ούλλους να το δουν. Μεγαλώνοντας η μαγεία του καινούργιου, χάνεται.

Το άλλο το μωρό, ανταπέδωσε τον ενθουσιασμό της κόρης μου τζαι έλαμψε το προσωπάκι της μόλις της εκόντεψε. «Πως σε λένε παιδάκι;» εφώναζε δυνατά η κόρη μου τζαι ούλλο το καφέ εγύρισε να δει το μεγάλο συναπάντημα. Χωρίς να της απαντά, η καινούργια της γνωριμία, εχαμογελούσε τζαι άνοιε τα σιέρκα της να την αγκαλιάσει.

«Πως την λένε;» ερώτησε με στα εγγλέζικα η μάμα της. «Ρέα» απάντησα. «Εμάς, Λαλέ» είπε μου τζαι ολόισια ήρτεν στο νου μου το βυσσινί αγριολούλουδο που φυτρώνει σε ούλλη τη Κύπρο λλιο πριν την Άνοιξη. Στα Τούρκικα είπε κάτι σαν «Λαλέ μου, δώσε ένα φιλάκι της Ρέας» τζαι ολόισια η κόρη της εμούνταρε την δική μου σάννα τζαι εξέραν η μια την άλλη δέκα χρόνια.

Μια ήρεμη, ευφορία εγέμωσε το μαγαζί. Ούλλοι εθωρούσαν τες κόρες μας να αγκαλιάζονται, να γελούν, να ανεμίζουν τα σιέρκα τους τζαι να φωνάζουν η μια της άλλης, τα λλία λόγια που τους εμάθαμε να λαλούν.

Εσκέφτηκα ότι, τζείνη την ώρα, σε τζείνο ακριβώς το σημείο, είμαστε μάρτυρες σε μια που τις πιο αγνές, τις πιο ξεκάθαρες στιγμές στην ζωή ενός ανθρώπου. Θκύο πλάσματα, άκακα, πριν να τα γεμώσουμε τύψεις τζαι μίσος, τζαι πριν να ξεφορτώσουμε πάνω τους τα σύνδρομα τζαι τες προκαταλήψεις μας, εδείχναν το ένα του άλλου αγάπη. Απλή τζαι ανιδιοτελή αγάπη. Μια Τούρκικη τουλίπα τζαι μια Ελληνίδα θεά, αγκαλιασμένες τζαι χαρούμενες.

Ο φίλος μου ο Μπουράκ επέρασε το σιέρι του πάνω που τον ώμο μου «Έχουμε πολλά να μάθουμε που τα μωρά μας», είπε μου. «Μακάρι να μαθαίνουμε εμείς που τα μωρά μας φίλε, όχι τα μωρά μας που εμάς.» απάντησα.

Κάθε κανένα, θκύο μέρες, έρεσσε που το φυλάκιο ο Πανίκκος. Γέρος, τραουλλόγερος που ακούεις. Ψηλός, γεροδεμένος, με κίτρινα μαλλιά τζαι κάτι δάκτυλα χοντρά σαν τα λουκάνικα της Πιτσιλλιάς. Πάντα περιποιημένο, το λεπτό του το μουστάτζιη τζαι η βούκκα του γυαλλισμένη σαν το βερνικωμένο το ξύλο.

Εφόρεν κάτι πουκάμισα με μεγάλο κολλάρο, φαίνεται είχαν του μείνει που τον τζαιρό που ήταν νέος τζαι ήταν της μόδας. Ανοιχτά τα τελευταία πάνω κουμπιά τζαι που μέσα κρεμασμένη μια χοντρή, αλυσιδωτή καδένα με μια φάτσα του Χριστού μισή, τζαι ένα σταυρό. Άμαν σου εκόντευκε, εδίαν σου μια χαρακτηριστική μυρωθκιά. Μια ανάμιξη, τραντάνας, μπρίλκριμ τζαι κολόνιας Αττίκα.

Εκράταν μια πατερυμήν τζαι έπαιζε με το ένα σιέρι. «Που τον τζαιρό που έκοψα το τσιάρο ρε κοπέλλια, πρέπει να κραώ κάτι στα σιέρκα μου να ποσκολιούμαι», ελάλεν μας τζαι εχαμογελούσε με νόημα.

Όσο εβρώμεν η αύρα του άλλο τόσο ξιμαρισμένη ήταν η γλώσσα του τζαι το βλέμμα του. Είχαμε ένα σειρά, εφκάλαμεν τον Λάβλι. Ήταν ομορφόπαιδο, σιονάτος τζαι βουκκαρέτινος. Ο γέρος ο Πανίκκος, εθώρεν τον τζαι εσυναγλύφετουν όπως τον κάττο κάτω που το τραπέζι του φαγιού. Θυμούμαι χαρακτηριστικά, να ‘κουμπά δίπλα μου, έξω που την σκοπιά τζαι να με ρωτά αν «έρεξε καμιά λουμένη» θωρώντας τον Λάβλι τζαι κλώθοντας το μουστάτζιη του.

Που το φυλάκιο, έρκετουν για να κάμνει κουνουσμάν. Ήταν νάκκο λαφαζάνης τζαι έβρισκεν μας εμάς μιτσιούς τζαι διμμένους μες τα άρβυλα να μας λαλεί ιστορίες. Εν τζαι ήταν κακό πλάσμα, μέσα σε ούλλα του τα αΐπια, είσιεν χάζιν ο γέρος τζαι ελάλεν έξυπνες κουβέντες κάποτε.

Έρκετουν συνήθως μεσημέρι, που εσκολάνναν οι φοιτήτριες, τζαι εκάθετουν μαζί μας να κόψουμε κίνηση. Επαίζαμε τάβλι τζαι ετζιερνούσαμεν τον που το φαί της υπηρεσίας. «Εσείς οι μιτσιοί εν εκτιμάτε. Πετάσσετε το φαί του στρατού τζαι παραγγέλλετε ποτούντα ξιμαρισμένα τα σουβλάκια. Που ξέρετε που έβαλλε το σιέρι του ο σουβλιτζίης πριν να τυλίξει τες σιεφταλιές;» έτσι μας ελάλεν τζαι έφκαλλεν που το στήθος του ένα δυνατό γέλιο σμιχτό με βήχα.

Μια μέρα αρωτήσαμεν τον αν εν παντρεμένος. «Ήμουν πριν χρόνια, αλλά επολόγιασε με επειδή αζούλεφκε μου» απάντησε. Είπε του ένας σειράς, «Τζαι εν εγύρεψες να ξαναπαντρευτείς που τότε θκειέ;». «Παίζε το τσιουλλί σου ρε μιτσή» απάντησε ο γέρος «τζαι αν ήταν η γενεκα καλό πράμα, είσιεν να έσιει τζαι ο θεός μιαν.»

Λλίο πριν να απολυθώ, αραίωσεν τες επισκέψεις τζαι τελικά έκοψεν τες τέλειως. Ρωτώντας ποτζεί ποδά, ακούσαμε τη φήμη ότι επαντρεύτηκε μια Φιλιππινεζού που τον έσαζεν τζαι έδεσε τον έσσω.

«Τούτα τα φαινόμενα του ρατσισμού τζαι του ακραίου εθνικισμού, εμφανίζουνται μέσα που την αστάθεια τζαι την αβεβαιότητα. Άμα υπάρχει κάποιο πρόβλημα, βρέθουνται τούτοι οι τύποι με τες στρατιωτικές παρατάξεις, που υποστηρίζουν ότι η αιτία των προβλημάτων μας εν οι ξένοι.»

Ο Γιώργος άκουε με ενδιαφέρον τον συνάδελφο του. Έγειρε πίσω στην καρέκλα του τζαι έπιασε την σκυτάλη της συνομιλίας. «Φίλε, τούτοι γονατούν πας τον εκνευρισμό τζαι την απελπισία του κόσμου. Δείχνουν εύκολους στόχους τζαι στρέφουν την προσοχή των απλών ανθρώπων μακριά που την πραγματικότητα. Φταιν τους μετανάστες τζαι όχι τους τραπεζίτες τζαι τους πολιτικούς που τρων τόσα χρόνια που το πλευρό μας. Εγώ νομίζω ότι τους πολιτικούς βολεύκει τους η κατάσταση. Βοηθά στο να στρέφουνται τα μάθκια μακριά που τζείνους. Ο λόγος που ήρταμε ως δαμέ, έννεν οι μετανάστες.»

Στην συζήτηση, επενέβηκε η Λένια. «Εν τούτοι οι βρωμοξένοι που φταιν τζαι κανένας άλλος! Εγώ έχω ένα ανιψιό, που έσιει θκυό μωρά. Εθκιώξαν τον που την δουλειά, τζαι επίαν χτίστες που την Συρία. Εκόψαν τζαι τα επιδόματα. Τωρά που εννα πάει να σταθεί ο άνθρωπος; Πως εννα αναγιώσει τα κοπελλούθκια του;». Σαστισμένος, ο Γιώργος εγύρισε πάνω της τζαι ερώτησε την «Τζαι ποιος εν που φταίει, Λένια για τούτη τη κατάσταση;»

Η Λένια εσυκώθηκε πάνω. Τα μμάθκια εγινήκαν θκυο κομμάθκια γυαλί τζαι οι βούτζιες της εκοτζινήσαν όπως τα σίδερα άμα βράζουν. Ανέμισε το σιέρι της τζαι εφώναξε. «Εν τούτη η κυβέρνηση που φταίει, που μας εγέμωσε Τούρκους τζαι αλλοδαπούς τζαι λαθρομετανάστες τζαι πολιτικούς πρόσφυγες. Τζαι εμάς τους Έλληνες άφηκε μας τζαι πεινούμε. Χωρίς στον ήλιο μοίρα.». Εσυνέχισε το λογύδριο της αυξάνοντας την ένταση. Όσο εσιωπούσεν ο Γιώργος, τόσο ένωθε ότι μια αόρατη δύναμη εδίαν της δίκαιο τζαι τόσο παραπάνω εφώναζε. Ένας ποταμός, λέξεων που το μόνο που εξεχώριζε ήταν ξιτιμασιές, κατάρες τζαι σιήλιες φορές ειπωμένα στερεότυπα.

Όπως εμίλαν ο Γιώργος εσυκώθηκε τζαι επήε μες τα μούτρα της. «Κυρία Λένια, τούτη η συζήτηση προσβάλλει με. Ο τζίηρης μου εμένα, ήταν χρόνια μετανάστης.». Ξαφνιασμένη, η Λένια, λαλεί του «Που ήταν μετανάστης ο τζιήρης σου;», λαλεί της, «Στην Σαουδική, στην Λιβύη, στην Νιγηρία. Όπου είσιεν δουλειά μετα το ’74 επήεν. Εκουβάλαν τζαι γενέκα τζαι κοπελλούθκια μαζί.»

Η Λένια άνοιξε το στόμα της, λόγια όμως εν είσιεν να πει. Σάννα τζαι κάποιος επάτησε το mute. Εμετάνωσε τζαι χωρίς να μπορεί να χειριστεί την κατάσταση, έκατσε στην καρέκλα της τζαι εξεκίνησε να πληκτρολογά. Σάννα τζαι εν εσυνέβηκε τίποτε. Ο Γιώργος εθυμήθηκε ένα τοίχο που έγραφε «Οι παππούες μας πρόσφυγες, οι γονιοί μας μετανάστες, εμείς ρατσιστές».